Zimne dodatki – Kulinarny kalendarz brań uzależniony jest od pór roku i temperatury wody. Wraz ze zmianą sezonu ryby także zmieniają swoje gusta.
Wiadomo, że zimą i wczesną wiosną dominują przynęty pochodzenia zwierzęcego. Późną wiosną i z początkiem lata menu poszerzają przynęty roślinne. Pełnia lata oraz wczesna jesień to dominacja słodkich ciast i ziaren. Późną jesienią gusta karpiowatych zataczają koło, więc na haczyk znów wędrują larwy i dżdżownice.
Tak przedstawia się, w dużym uproszczeniu, kulinarny kalendarz przynęt wędkarskich. Za zmianą przynęt wędkarze konsekwentnie zmieniają zapachy uatrakcyjniające zanęty. Stara kuchnia wędkarska mówi, że zimowy aromat powinien być subtelny ze wskazaniem na zapachy mięsopochodne. Wiosną zanęty pachną intensywniej, lecz w tej samej nucie zapachowej z dodatkiem ziół. Lato jest bogate, słodkie i owocowe. Od jesieni aż do zimy zapachy tracą na intensywności i przechodzą z owocowych w mięsnorybne.
Dobór zanęt bazowych jest bardziej skomplikowany niż zapachów lub przynęt. Na rynku mało jest gotowych zanęt typu: zima, wiosna, lato, więc wędkarze modyfikują mieszanki we własnym zakresie. Istnieje wiele opinii o właściwościach poszczególnych komponentów. Niemalże każdy wędkarz ma swoją teorię. Część z nich jest sprzeczna ze sobą, ale – co jest zaskakujące – bywa, że wszystkie są prawdziwe.
Ten paradoks ma swoje wyjaśnienie w różnorodności i specyfice łowisk. Jeśli ktoś wędkuje zimą w ciepłym kanale, to nie użyje dodatku zimowego, jeśli w wodzie panują warunki letnie. Z kolei w środku lata, podczas nagłego, przeciągającego się oziębienia, najrozsądniejszym dodatkiem będzie typowo zimowy. Aby nie postawić twierdzenia: „w wędkarstwie nie ma nic pewnego”, podam kilka przykładowych dodatków uważanych za jesienne.
Przy obniżającej się temperaturze wody warto swoje uniwersalne zanęty urozmaicić interesującymi komponentami. Na początek polecam Coco-Belge.
Jest to mączka koloru ciemnobrązowego, pozyskiwana z obróbki cieplnej jednej z warstw orzecha kokosowego. Nadaje zanęcie specyficznego zapachu, szczególnie w połączeniu z innymi komponentami kokoso-pochodnymi. Największą zaletą tego dodatku są silne właściwości przyśpieszające trawienie u ryb. Coco-Belge nazywany jest także kokosem belgijskim, ponieważ właśnie Belgowie wylansowali ten doskonały dodatek. W zanęcie może zajmować od 5 do 15 proc. objętości, w zależności od warunków łowiska. Czym zimniej i ryby biorą słabiej, tym więcej dodatku.
Klasycznym, lecz nieco zapomnianym „zimnym” dodatkiem jest krew suszona. To silny składnik smakowo-pobudzający, lubiany szczególnie przez duże egzemplarze karpiowatych. Na wodach stojących i czystych nie należy przesadzać z ilością (do 5 proc. objętości zanęty). Krew jest świetnym, smużącym uzupełnieniem kolejnych dodatków mięsopochodnych, czyli mączek kostnych, mięsnych i rybich. To sztandarowe składniki jesienno-zimowe, przeżywające w ostatnim czasie swój renesans. Dzięki wędkarstwu karpiowemu w sklepach dostępna jest szeroka gama dodatków z ryb, kości, skorupiaków, a nawet larw ochotki. Najsilniej skondensowane dodatki nie powinny przekraczać 5 proc. objętości zanęty. Późną jesienią zawartość dodatków mięsnych może przekraczać nawet 20 proc. zanęty. Pomimo że mączki kostne są produktami wysokobiałkowymi, to nie sycą ryb. Dzięki bardzo drobnej konsystencji ich właściwości ograniczają się do przywoływania i utrzymywania ryby w strefie nęcenia.
Jesienią nie sposób zapomnieć o kolendrze. W postaci mielonych ziaren nadaje zanęcie charakterystycznego zapachu. Najskuteczniejsza jest w nęceniu dużych ryb. Posiada silne właściwości przeczyszczające. Trudno ją przedawkować. Stosowana w proporcjach 5 do 10 proc. Czym woda zimniejsza, tym kolendry używa się mniej.
Wymienione komponenty pomogą zmienić większość popularnych zanęt na bardziej odpowiednie do nadchodzącej pory roku. Czy będą skuteczne? Przekona się ten, kto spróbuje.
Tekst i zdjęcia Wojtek Wernicki
Materiał umieszczono na stronie ZPW dzięki uprzejmości Redakcji Wiadomości Wędkarskich tel.: +48 (22) 620 69 03, fax: +48 (22) 620 50 84, e-mail: redakcja@ww.media.pl