Jesiotr, ta majestatyczna ryba, kiedyś obfitująca w naszych wodach, niestety nie przetrwała naporu postępu cywilizacyjnego. W relacjach z pamiętników marynarzy żeglujących po wewnętrznych wodach, opisywano, że jesiotry, zamiast być przechowywanymi w lodówkach, czekały na swoje spożycie, przywiązane łańcuchami do burt statków, wciąż trzymając się życia w wodzie.
Jesiotr (Acipenser) to rodzaj ryb z rodziny jesiotrowatych (Acipenseridae), znanego również jako sturgeon. Jest to rodzaj obejmujący kilkadziesiąt gatunków, które zamieszkują wody słodkie, słonawo-słodkie oraz morskie na półkuli północnej. Jesiotry są jednymi z najstarszych żyjących współcześnie ryb na świecie, a także jednymi z największych słodkowodnych ryb.
Opis:
Ciało: Jesiotry mają charakterystyczne długie, wydłużone ciała pokryte dużymi, twardymi łuskami lub kostnym pancerzem.
Pysk: Mają długie, spiczaste pyski zakończone ssawką, która służy do wyszukiwania pokarmu na dnie wody.
Płetwy: Posiadają długą płetwę grzbietową umieszczoną bliżej ogona oraz płetwę ogonową głęboko wciętą.
Wielkość: Mogą osiągać ogromne rozmiary, niektóre gatunki dorastają nawet do kilku metrów długości i ważą setki kilogramów.
Środowisko: Zamieszkują głównie duże rzeki, jeziora i morza, preferując zbiorniki o mulistym dnie.
Występowanie:
Rodzaj Acipenser występuje w wodach słodkich, słonawych i morskich na półkuli północnej, wzdłuż wybrzeży Europy, Azji i Ameryki Północnej. Występują w różnych typach środowisk wodnych, od rzek i jezior po estuaria i morza.
Zagrożenia:
Jesiotry są zagrożone ze względu na utratę siedlisk, zmiany w środowisku, zanieczyszczenie wód oraz nadmierne połowy. Ponadto, ich wolne tempo wzrostu i dojrzewania sprawia, że są one szczególnie podatne na przetrzebienie populacji.
Jesiotr odgrywa istotną rolę w ekosystemach wodnych, a także posiada wartość kulturową i gospodarczą dla wielu społeczności na całym świecie. Jednak z powodu presji człowieka wiele gatunków jesiotra jest obecnie zagrożonych wyginięciem.
Jesiotr adriatycki (Acipenser naccari)
Jesiotr – Zamieszkuje wody przybrzeżne Adriatyku. skąd na tarło wkracza do rzek i potoków Niziny Padańskiej (Padu, Adygi i Tagliamento
Jesiotr Zachodni (Acipenser sturio)
Jesiotr zachodni (Acipenser sturio) był kiedyś szeroko rozpowszechniony w europejskich rzekach i przybrzeżnych wodach morskich, w tym w Polsce. Jednak jego populacja drastycznie spadła w XX wieku z powodu nadmiernego połowu, zanieczyszczenia wód i utraty siedlisk. Może osiągać długość do 3,5 metra i wagę do 300 kg. Sądzono, że jesiotr zachodni był kiedyś obecny w Bałtyku, ale jego obecność została zakwestionowana w wyniku badań molekularnych, które wskazują, że populacja jesiotrów bałtyckich wywodzi się od jesiotra ostronosego, a nie zachodniego.
Jesiotr Rosyjski (Acipenser gueldenstaedti)
Jesiotr rosyjski – Ryba wędrowna występująca w zlewiskach Morza Czarnego,Kaspijskiego i Azowskiego , osiąga ok. 130-150 cm długości i wagę ok. 20-30 kg. Trafiają się osobniki długości 3-4 m i wadze 150-200kg.
Jesiotr ostronosy, znany również jako jesiotr bałtycki lub atlantycki (Acipenser oxyrinchus oxyrinchus), to gatunek wędrownej, anadromicznej ryby z rodziny jesiotrowatych (Acipenseridae). Jest to jedyny jesiotr naturalnie występujący w Bałtyku. Jesiotry te są dwuśrodowiskowe, co oznacza, że żyją zarówno w wodach słodkich, jak i słonych. Wykluwają się w górnych odcinkach rzek, a następnie spływają do morza, gdzie dorastają i dojrzewają. Jesiotry bałtyckie mogą osiągać długość do 5 metrów i wagę do 600 kg, a ich długość życia może wynosić nawet 100 lat. Te jesiotry królowały w polskich rzekach aż do lat 70. XX wieku. Właśnie wtedy odnotowano po raz ostatni złowienie ostatniego osobnika w Polsce miało to miejsce w rzece Wiśle. Obecnie trwają programy reintrodukcji tych ryb do Bałtyku oraz polskich rzek, w tym do Wisły i Odry, aby przywrócić ich populację.
Wnioski: Jesiotr (Acipenser)
Jesiotr (Acipenser) to rodzaj ryb, obejmujący dwadzieścia jeden różnych gatunków, występujących w rzekach Europy, Azji i Ameryki Północnej. Są to jedne z najstarszych znanych gatunków ryb. Jesiotry spędzają dużą część roku w morzu, ale okresowo wędrują w górę wielkich rzek, niektóre wiosną, aby złożyć ikry, inne później w sezonie z nieznanych jeszcze powodów; tylko kilka gatunków jest wyłącznie związanych z wodami słodkimi. Żaden z gatunków nie występuje w strefie tropikalnej ani na półkuli południowej. W Rosji rybołówstwo jesiotra ma ogromną wartość. Na początku lata ryby migrują do rzek lub brzegów słodkowodnych jezior w dużych stadach w celach rozrodczych. Ikra jest bardzo mała i tak liczna, że szacuje się, że jedna samica może wyprodukować około trzech milionów jaj w jednym sezonie. Ikra niektórych gatunków wykluwa się już po kilku dniach od złożenia. Prawdopodobnie wzrost młodych jest bardzo szybki, ale nie wiemy, jak długo narybek pozostaje w wodzie słodkiej przed pierwszą migracją do morza. Po osiągnięciu dojrzałości ich wzrost wydaje się być znacznie wolniejszy, choć trwa przez wiele lat. Fryderyk II Wielki umieścił część z nich w jeziorze Garder See na Pomorzu około 1780 roku; niektóre z nich znaleziono nadal żywe w 1866 roku. Profesor von Baer również stwierdza, na podstawie bezpośrednich obserwacji przeprowadzonych w Rosji, że jesiotr (Acipenser huso) osiąga wiek 100 lat, ale może żyć ponad 200 lat. Jesiotry o długości od 8 do 11 stóp (2,5 do 3,5 m) nie są rzadkością, a niektóre gatunki osiągają dużo większe rozmiary. Jesiotry są rybami dennymi. Za pomocą wystającego klinowatego pyska rozbijają miękkie dno, a za pomocą swoich wrażliwych wąsów wykrywają muszle, skorupiaki i małe ryby, którymi się żywią. Nie posiadając zębów, nie mogą chwytać większej zdobyczy. W krajach, takich jak Anglia, gdzie łowione jest niewiele jesiotrów, ryby są spożywane na świeżo, mięso jest bardziej zwarte niż u zwykłych ryb, dobrze smakujące, choć nieco tłuste. Jesiotr jest ujęty jako ryba królewska w akcie króla Edwarda II, chociaż prawdopodobnie rzadko gości na królewskim stole współczesnego okresu, a nawet na stole lorda burmistrza Londynu, który może pretendować do wszystkich jesiotrów złowionych w Tamizie powyżej mostu Londynu. Gdzie jesiotry są łowione w dużych ilościach, jak na rzekach południowej Rosji i na wielkich jeziorach Ameryki Północnej, ich mięso jest suszone, wędzone lub solone. Jajniki, które są duże, są przygotowywane na kawior, do tego celu są ubijane z patykiem, a następnie przepuszczane przez sito, pozostawiając membranowe i włókniste tkanki w sitku, podczas gdy jaja są zbierane w wiadrze. Ilość soli dodawana do nich przed ostatecznym zapakowaniem zależy od pory roku, prawie wcale nie używa się jej na początku zimy. W końcu, jedną z najlepszych odmian żelatyny otrzymuje się z pęcherza pławnego. Po ostrożnym usunięciu go z ciała, jest on płukany w gorącej wodzie, a następnie rozcinany na całej długości, aby oddzielić wewnętrzną błonę, która ma miękką konsystencję i zawiera 70% glutenu. Jesiotr (a więc również handel kawiorami) jest poważnie zagrożony przez nadmierny połów, kłusownictwo i zanieczyszczenie wód. Dwadzieścia jeden gatunków jesiotrów (Acipenser) jest niemal równo podzielonych między Starą a Nową Ziemię. Większość jest obecnie uważana za gatunki krytycznie zagrożone, zagrożone lub podatne na zagrożenie. Najważniejsze z nich to (z Encyklopedii Britannica z 1911 roku): zwyczajny jesiotr europejski (Acipenser sturio) występuje na wszystkich wybrzeżach Europy, ale nie ma go w Morzu Czarnym. Prawie wszystkie brytyjskie okazy jesiotra należą do tego gatunku; przechodzi przez Atlantyk i nie jest rzadki na wybrzeżach Ameryki Północnej. Może osiągnąć 12 stóp (4 m) długości, ale zawsze jest łapany pojedynczo lub w parach, więc nie można go uważać za rybę o znaczeniu komercyjnym. Forma jego pyska różni się w zależności od wieku (jak w przypadku innych gatunków), jest znacznie bardziej tępa i skrócona.
